I. Understanding Human Decision Making

Human decision making là quá trình nhận thức mà thông qua đó các cá nhân phân tích thông tin, đánh giá các lựa chọn và chọn một hành động dựa trên sở thích, mục tiêu và mong muốn của họ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc ra quyết định

1. Cognitive biases (Những thành kiến về nhận thức):

   Đây là những lối tắt tinh thần hoặc kiểu suy nghĩ có thể ảnh hưởng đến việc ra quyết định.

   Bao gồm Anchoring bias (thành kiến neo đậu - dựa quá nhiều vào thông tin ban đầu) và Confirmation bias (thiên kiến xác nhận - tìm kiếm thông tin để xác nhận niềm tin).

2. Emotions (Cảm xúc):

   Cảm xúc có thể ảnh hưởng đáng kể đến các quyết định, ngay cả khi mọi người tin rằng họ đang đưa ra những lựa chọn hợp lý.

   UX Designer nên xem xét cách các yếu tố thiết kế có thể khơi gợi những cảm xúc tích cực và giảm thiểu những cảm xúc tiêu cực.

3. Information overload (Quá tải thông tin):

   Quá nhiều thông tin có thể dẫn đến tình trạng quá tải về nhận thức và tác động tiêu cực đến việc ra quyết định.

   UX Designer cần tổ chức và trình bày thông tin theo cách dễ hiểu và dễ tiếp cận.

Decision Making Models

Việc hiểu các mô hình ra quyết định khác nhau giúp các UX Designer tạo ra UI đáp ứng nhiều nhu cầu và sở thích khác nhau của người dùng.

Một số mô hình phổ biến bao gồm:

1. Compensatory model:

   Trong mô hình này, người dùng xem xét tất cả các lựa chọn có sẵn, cân nhắc ưu và nhược điểm của chúng một cách có hệ thống.

   Thiết kế UX cần cung cấp thông tin chi tiết, bộ lọc và so sánh để giúp người dùng đưa ra quyết định sáng suốt.

2. Non-compensatory model:

   Ở đây, người dùng sử dụng nhiều phương pháp phỏng đoán hoặc lối tắt khác nhau để đưa ra quyết định nhanh chóng. Điều này có thể liên quan đến việc dựa vào một thuộc tính duy nhất hoặc thiết lập ngưỡng cho các tiêu chí nhất định.

   Trong những trường hợp này, thiết kế UX nên tập trung vào việc làm nổi bật các tính năng chính và đơn giản hóa quá trình ra quyết định.

3. Satisficing model:

   Trong phương pháp này, người dùng đưa ra quyết định bằng cách chọn tùy chọn có sẵn đầu tiên đáp ứng tiêu chí tối thiểu của họ.

   UX Designer nên xem xét triển khai các tính năng như 'lựa chọn hàng đầu' và đề xuất để hỗ trợ phong cách ra quyết định này.

Design Principles for Supporting Decision Making

Để nâng cao trải nghiệm ra quyết định của người dùng, UX Designer hãy xem xét các nguyên tắc sau:

1. Progressive disclosure (Tiết lộ dần dần):

   Trình bày thông tin dần dần để tránh khiến người dùng choáng ngợp. Kỹ thuật này có thể bao gồm việc sử dụng chú giải công cụ, nhãn và phần mở rộng.

2. Cognitive aids (Hỗ trợ nhận thức):

   Giúp người dùng ghi nhớ thông tin hoặc nhiệm vụ quan trọng bằng cách cung cấp lời nhắc, thông báo và tín hiệu trực quan kịp thời.

3. Feedback (Phản hồi):

   Phản hồi tức thì có thể giúp người dùng hiểu được kết quả của các quyết định của họ và hướng dẫn họ đạt được kết quả mong muốn. Điều này có thể đạt được thông qua tín hiệu trực quan, messages, và animations.

4. Defaults (Mặc định):

   Sử dụng các mặc định thông minh để giúp người dùng đưa ra quyết định theo cách phù hợp với ngữ cảnh, có thể bao gồm từ các biểu mẫu điền sẵn cho đến các tùy chọn được đề xuất.

Hiểu được việc ra quyết định của con người và kết hợp các nguyên tắc này vào thiết kế UX sẽ cho phép các nhà thiết kế tạo ra trải nghiệm người dùng trực quan, thú vị và hiệu quả hơn.